Cicourèio
Cichorium intybus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Cicòri, Cicòri-fèr, Cicourèio-amaro, Cicourèio-de-la-bono, Sautourno.
Noms en français : Chicorée amère, Chicorée sauvage.
Descripcioun :La cicourèio, forço couneigudo peréu souto lou noum de cicòri, es uno planto fèro di flour bluio estacado tout de long de la cambo. En ivèr, li fueio en rouseto soun coumpausado d'une seguido de tros coume de triangle (fotò).
Usanço :Ei di proun acampado coume ensalado champanello que s'atrobo eisa dins lis ermas e long di camin, basto de cerca li vièii cambo (fotò). A un goust un pau amar, èi mai goustado quouro la sablo la cuerb e vèn un pau blanco. Recoumendado pèr bèn digeri, li racino soun richo en inulino, bono contro trop de graisso dins lou sang e mai.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cichorium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Champ
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Cichorium intybus L., 1753
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763